Czy można kontrolować sen?

Sny na ogół można podzielić na świadome i nieświadome, choć te drugie są zdecydowanie popularniejsze. Tak naprawdę każdy z nas codziennie śni jakiś sen, chociaż większość może ich nie pamiętać po przebudzenie. Istnieją jednak pewne sposoby na to, żeby wywołać świadomy sen.

Czym jest świadomy sen?

Świadomy sen to zjawisko, które często można spotkać także pod nazwą lucid dream (LD). Jest to sytuacja, kiedy osoba śniąca w łóżku nie tylko zdaje sobie sprawę z tego, że śni, ale również może ten sen kontrolować i to niejednokrotnie w taki sposób, że przeczy to nawet prawom fizyki, znane są przypadki np. latania we śnie. Zjawisko świadomego śnienia jest związane z występowaniem fazy płytkiego snu REM, kiedy to właśnie pojawiają się senne marzenia (i koszmary). Co druga osoba na świecie miała przynajmniej raz w życiu świadomy sen, chociaż nie każdy może zdawać sobie z tego sprawę. Osoba śniąca świadomy sen może nie tylko poruszać się, ale także kreować otaczającą ją rzeczywistość, np. wpływać na wygląd otoczenia, a nawet wprawiać w ruch określone przedmioty. Jednak to, na ile dana osoba będzie w stanie kontrolować świadomie swój sen, zależy w dużej mierze od umiejętności świadomego śnienia i doświadczenia w tej dziedzinie.

Podłoże historyczne

Wbrew pozorom zjawisko świadomego śnienia nie jest jakimś nowym pomysłem, po raz pierwszy pojęcie świadomego śnienia zostało opisane przez holenderskiego psychiatrę i pisarza Frederika van Eedena w 1913 roku. Jednak naukowe potwierdzenie istnienia tego zjawiska i pierwsze badania na ten temat przeprowadzono dopiero w latach 70. XX wieku. Za największego pioniera w tej kwestii uważa się psychofizjologa dr. Stephena LaBerge, który do dziś jest uważany za autora i ojca jednej z najpopularniejszych technik świadomego śnienia.

Techniki wywoływania świadomego snu

Istnieje wiele różnych technik wspomagających wywołanie świadomego snu, każda z nich jest inna, ale wszystkie wymagają regularnego treningu i odpowiedniej konsekwencji. Oto kilka wartych uwagi technik:

• Wywoływanie drzemki. W tej metodzie wykorzystuje się naturalną wzmożoną senność, która pojawia się najczęściej w określonych porach, na przykład popołudniu. W trakcie drzemki w dzień masz znacznie większą szansę na świadomy sen niż w nocy, ponieważ w trakcie drzemki mózg zapada przeważnie w fazę płytkiego snu, a w nocy jednak po pewnym czasie następuje wejście w fazę snu głębokiego NREM.
• Technika szamańska. Szamani plemienni z Ameryki Południowej wierzą, że spożycie tuż przed snem palonego suszu lub naparów z roślin zwanych “afrykańskim korzeniem snu” lub “zielem snu” znacznie ułatwia wywołanie świadomego snu.
• Technika Wake Back to Bed (WBTB) to metoda polegająca na celowym przerywaniu cyklu snu w momencie, który może wywołać świadomy sen. Przed pójściem spać nastawia się budzik umieszczony obok łóżka, a po kilku godzinach śniący budzi się, aby po ponad godzinie ponownie położyć się spać i w ten sposób zwiększyć szanse na wywołanie świadomego snu.

Ponadto pomaga także zapamiętywanie snów i prowadzenie dziennika snów, wprowadzanie się w stan autosugestii oraz technika MILD polegająca na dostrzeganiu sennych elementów na żywo i pamiętaniu, aby spróbować je wywołać także we śnie.